ODTÜ’den Kanseri Hızlı Tehis Eden Çip

Orta Doğu Teknik Üniversitesi'nin Biyomalzeme ve Doku Mühendisliği Mükemmeliyet Merkezi kurucusu Prof. Dr. Vasıf Hasırcı ve doktora öğrencisi Dr. Menekşe Ermiş Şen; tükürük, kan, balgam, idrar gibi vücut sıvılarından kanserli hücreleri çok kısa zamanda belirleyen çip teknolojisi geliştirdi. Kanserli hücrelerin çekirdeklerinin, geliştirilen mikro ve nano desenli özel plastik yüzeyler üzerine konulduğunda çok aşırı bir deformasyona uğradığının ve desenlerinin değiştiğinin keşfedildiği çalışma, ucuzluğu ve kısa sürede sonuç vermesiyle biyopsi gibi tanı sistemlerini geride bırakmaya hazırlanıyor. Prof. Dr. Hasırcı, kanser çipi konusundaki projelerine ilişkin yaptığı açıklamada, ABD Stanford Üniversitesinden ve aynı zamanda Dr. Menekşe Ermiş Şen'in ortak tez danışmanı Prof. Dr. Utkan Demirci ile ortak yürüttükleri çalışmalarında ön patent aldıklarını, ayrıntılı bir uluslararası patent başvurularının, ODTÜ Teknokent aracılığıyla tamamlanmak üzere olduğunu bildirdi. Laboratuvar çalışmaları biten sistemin en kısa zamanda hasta örnekleri ile test edilmesini planladıklarının altını çizen Hasırcı şunları kaydetti: "Bu yüzeyler aslında çok da uygun fiyatlı olarak üretilebiliyor ve dolayısıyla hastalara ulaşımı da yüksek maliyetli olmayacak. Hedefimiz, vücut sıvısını çip sistemine yükleyerek otomatize bir analiz sistemi aracılığıyla doğrudan kansere ilişkin ön tanının yapılabilmesi. Bu aşamadan sonra ön tanıyı almış bir hastayı hastaneye daha ayrıntılı bir tetkik için sevk etmeyi planlıyoruz. Şimdiye kadar yapılan tüm yöntemler kimyasal bir tespit yöntemine dayanmaktadır, mevcut yöntemlerde, tükürükten alınan hücreler, başka bir kimyasalla reaksiyona sokuluyor. Yöntemimizde ise kimyasal kullanılmamaktadır, sadece fiziksel özelliklerini yani hücrelerin desenler üzerindeki biçimleri görüntüleyerek ve algoritmamızla hesaplayarak hücrelerin kanserli olup olmadığını tespit ediyoruz." Hasırcı, geliştirdikleri çipin maliyetinin çok düşük olduğunu belirterek, raf ömrünün de diğer kimyasal yöntemlere göre çok daha uzun olduğunu kaydetti. Prof. Dr. Vasıf Hasırcı, kanser tayin çipi çalışmalarına öncelikle kemik tümörleri ile başlandığını, ancak meme kanseri hücreleri üzerinde de çalıştıklarını ve sağlıklı dokularda bulunan hücrelerle bu farklı kanser türlerinden hücreleri de karşılaştırdıklarını ekledi.